بررسی اندوهیادهای شاعران معاصر در سوگ شاعران دیگر

thesis
abstract

چکیده در میان معانی و مضامین شعر فارسی آنچه از زیربنای عاطفی استواری برخوردار است و در عین حال از مهمترین عنصر شعر، یعنی تخیّل نیز بهره کامل دارد، اندوهیاد (مرثیه) است. مرثیه به اشعاری گفته می شود که در ماتم گذشتگان و تعزیت بازماندگان، اظهار تأسّف و تألّم از مرگ سلاطین و بزرگان درباری، بستگان و دوستان، شخصیت داستان و قهرمان منظومه، ذکر مصائب پیشوایان دین و ائمّه اطهار(ع)، بلایای طبیعی و قتل عام های فجیع و احساسات تاثّرانگیز نسبت به مسأله مرگ و حیات سروده شده است. از میان انواع مرثیه، مراثی شخصی و خانوادگی در مقایسه با دیگر انواع مرثیه به علّت اصالت احساس سراینده، واجد ارزش ادبی بیشتری هستند. از جمله این اشعار، مرثیه های سروده شده برای دیگر شاعران، موضوع بحث رساله حاضر است. در این رساله به « بررسی اندوهیادهای شاعران معاصر برای شاعران دیگر » پرداخته می-شود. امّا به علّت گستردگی موضوع و حجم عظیم اشعار سروده شده در این زمینه، محدوده زمانی بین سال های 1300 تا 1357 و توسّعاً 1360 برای پژوهش در نظر گرفته شده، اندوهیادهای این دوره با توجّه به اعتبار و اهمیت شاعران، در دو بخش شعر سنّتی و شعر نیمایی و سپید جمع آوری می شود. ادای حقّ دوستی، روابط ادبی، سرودن مادّه تاریخ، هنرنمایی و نشان دادن قدرت شاعری، انعکاس عقاید و اندیشه های سیاسی و اجتماعی یا انتقاد، احساس وظیفه در همدردی با جامعه ادبی و دیگر شاعران را می توان از مهم ترین انگیزه های اندوهیادسرایان به شمار آورد که بسیاری از کلاسیک سرایان و برخی از نوپردازان و سپیدسرایان را به سرودن اشعاری در این زمینه واداشته است. مرگ اندیشی، تقابل هنر و مرگ، تقابل عشق و مرگ، تکیه بر باورهای قدیمی چون سرنوشت، قضا و قدر، فلک و چرخ ، زمانه و روزگار و جهان در پرداختن به علّت های مرگ معاصران شاعر، در اندوهیادهای کلاسیک این دوره جایگاه ویژه ای دارد؛ امّا در سوگ سروده های نو و سپید، نوع نگاه و دید سراینده در این باره متفاوت است. نوپردازان و سپیدسرایان این دوره در سروده‎های خود یا اصلاً به دنبال مقصّر و عامل مرگ نیستند و یا بصراحت از آن نام برده اند. گاه نیز برخی از اندوهیادسرایان به دلیل اکراه از ذکر علّت اصلی، به خلق دلایل شاعرانه و ذوقی دست زده اند. به علّت وجود جریان های مختلف شعری در دوره مورد بحث و گرایش و تمایل شاعران این دوره به این جریان ها، انواع قالب های سنّتی چون قطعه، قصیده، غزل، مثنوی، رباعی، دوبیتی، ترکیب بند و مسمّط و قالب نیمه سنّتی چهارپاره و نیز قالب های نیمایی و سپید، توسّط سرایندگان اندوهیادها به کار گرفته شده است که از آن میان، قطعه درصدر قرار دارد. دایره لغوی زبان اندوهیادها، به دلیل آشنایی اندوهیادسرایان این دوره با ادبیات پربار کلاسیک و نیز استفاده آنها از زبان و کلمات عامیانه، بسیار وسیع است. باستانگرایی یا آرکائیسم در اندوهیادهای این دوره نمودی گسترده دارد و بسیاری از نشانه ها و مختصات زبان فارسی نظم و نثر کهن در آنها قابل مشاهده است. رویکرد آنها به زبان مردم و شیوه های بیان محاوره نیز قابل توجّه است. در مجموع، می توان زبان بسیاری از اندوهیادهای این دوره را ساده و روان دانست که در آنها عاطفه شعری قربانی پیچیدگی بیش از حدّ زبان نشده است. اندوهیادهای این دوره از نظر تشبیه و استعاره نیز بسیار غنی هستند و از میان صنایع ادبی، مبالغه یا اغراق، ایهام، تضمین، تناسب و تلمیح مورد توجّه بیشتری قرار گرفته است. کلمات کلیدی: مرثیه(اندوهیاد)، شعر سنّتی، شعر نو و سپید، شاعران معاصر.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

بررسی عنصر «حسرت» در اندوهیادهای شاعران معاصر

مرثیه، شعری است که در ماتم گذشتگان و تعزیت بازماندگان و اظهار تأسّف و تالّم بر مرگ عزیزان از دست رفته یا حوادث و بلایای ناگهانی یا طبیعی و... سروده شده است. سوگ سروده­های ادیبان برای دیگر شاعران را می­توان از قدیم ترین انواع شعر رثائیه دانست که نخستین نمونه های آن در دیوان رودکی در رثای شاعری به نام مرادی و یا در مرثیه­ی شهید بلخی یافت می شود. در دوره­ی معاصر نیز، سرودن اندوهیاد برای شاعران توسّ...

full text

سوگنامه شاعران در سوگ شاعران دیگر از آغاز شعر فارسی تا ابتدای دوره بازگشت ادبی

مرگ آدمی همانند دیگر حرکات ، رفتار و کردار او در طول تاریخ منشإ به وجود آمدن داستان ها، روایت ها و حکایت ها گشته ، و آثار درخوری به ارمغان آورده است. انسان که خلد و جاودانگی ذاتا مورد پسند اوست بدیهی است که از درگذشت و فوت آن چه و آن که برای او عزیز است اندوهگین می شود و به نوعی می خواهد احساس درونی خود را برای دیگران بیان کند و از این راه آلام خود را تسکین دهد. بدون تردید زبان شعر، گیرا ترین و...

15 صفحه اول

بررسی و مقایسۀ بن‌مایه‌های تصاویر شعری حافظ با شاعران دیگر

در بررسی شعرهای حافظ می‌توان دریافت بسیاری از تصاویر و بن‌مایه‌های تصویری در شعر او وجوه اشتراک فراوانی با اشعار شاعران پیش از او دارد؛ این بن‌مایه‌ها افزون‌بر صور خیال، شامل ساختار تلفیقی و ترکیبی خوشه‌های تصویری شعر او نیز می‌شود. هدف این مقاله بررسی این تصاویر و بن‌مایه‌های تصویری در شعر حافظ و مقایسة آن با تصاویر شعری شاعران پیشین یا معاصر اوست. در این بررسی به ارتباط بن‌مایه‌های تصاویر شعر...

full text

شاعران بلوچ پاکستانی در دوره ی معاصر

تحوّلات سیاسی و اجتماعی در پاکستان از ابتدای قرن بیستم میلادی آغاز شده است. به دنبال این تحوّلات کلّی در جامعه­ی پاکستان، شاعران بلوچ­زبان آن دیار نیز سهم عمده­ای در شکل گیری این تحوّلات اجتماعی داشته­اند. روند تحوّلات یاد شده بیشتر به خاطر مسائلی چون مهاجرت بلوچ­ها به کشورهای دیگر و آگاهی از اوضاع جهان، تحوّلات جهانی که مستقیم یا غیر مستقیم جامعه را تحت تأثیر قرار داد، رواج و گسترش صنعت چاپ و نشر کت...

full text

نقد و بررسی میتوپیا(اسطوره سازی ) در شعر شاعران معاصر

دراین مقاله از انواع نشانه­ها و تصویر آفرینی در شعر نو از دیدگاه اسطوره سازی ونیز نوعی آفرینش تصویرگرانه از طریق صنایع و شکل های مرسوم ادبی مانند تشبیه و استعاره و.... سخن به میان آمده است،به بیان دیگر نوعی  استفاده­ی  از واژه­ها است،  که از یک سو معنی واژه را در همان معنی قاموسی خود حفظ می کند و از سوی دیگر در حکم  نشانه ای برای اتصال  به تداعی های  جنسیتی، قومی، فرهنگی  و تارو پود احساسی ما ا...

full text

بررسی اندیشه‌های اکسپرسیونیستی در شعر شاعران برجسته زن معاصر

  اکسپرسیونیسم یا تعبیرگرایی مکتبی است در ادبیات، نقاشی و سینما که در اوایل قرن بیستم در مهد تفکر، آلمان به­وجود آمد. در ادبیات، اکسپرسیونیسم روشی است که جهان را از دریچۀ عواطف و احساسات می­نگرد که می­توان آن را نشانۀ تمایلات هنرمندانی تلقی کرد که در جامعۀ صنعتی و روبه­رشد اوایل قرن بیستم زندگی می­کردند و بر آن شدند که ضمن ارائۀ تعریفی از جامعۀ سرمایه­داری و ملال و عذابِ تمدن امروز، با هدف ایجاد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023